Święto 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej - piątek 16 września 2016

W piątek (16 września) 16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana im. Króla Kazimierza Jagiellończyka będzie obchodzić 97. rocznicę swego istnienia. Z tej okazji przygotowano dla elblążan moc atrakcji.

Okres powojenny to nowy etap w historii 16 Dywizji. W lipcu 1945 roku sformowano 16 Dywizję Piechoty, dyslokując dowództwo dywizji w Gdańsku Wrzeszczu. Niezależnie od wykonywanych zadań organizacyjnych i szkoleniowych, jednostki dywizji zabezpieczały w tym okresie majątek narodowy przed grabieżą, wykonywały różne zadania związane z odbudową gospodarki oraz brały udział w akcji siewnej i żniwnej. Od 1945 roku dywizja przechodziła różne etapy reorganizacji, zmiany nazw i dyslokacji. W 1947roku naczelny dowódca WP nadał dywizji nazwę 16 Kaszubskiej Dywizji Piechoty. Na podstawie rozkazu Ministra Obrony Narodowej z marca 1949 roku, 16 Dywizja Piechoty zostaje dyslokowana z Gdańska do Elbląga i Braniewa, a następnie przeformowana w 16 Dywizję Pancerną. W maju 1949 roku sztab dywizji przenosi się z Gdańska do Elbląga. W ramach dalszej przebudowy sił zbrojnych następuje reorganizacja istniejących jednostek. W 1952 roku na bazie 16 Dywizji Pancernej powstaje 16 Dywizja Piechoty. W 1955 roku Polska staje się członkiem Układu Warszawskiego. Zobowiązuje to władze do przeprowadzenia częściowej reorganizacji polskich sił zbrojnych. W okręgach i dywizjach zachodzą znaczne zmiany organizacyjne. Na bazie 16 Dywizji Piechoty powstaje 16 Dywizja Pancerna, której trzon stanowiły 1 i 58 pułk czołgów w Elblągu i 55 pułk zmechanizowany w Braniewie. W 1990 roku wprowadzone zostały dalsze zmiany organizacyjne. Dywizja przestała być związkiem pancernym, przechodząc na struktury dywizji zmechanizowanej. W listopadzie 1992 roku 16 Dywizja Zmechanizowana przejęła dziedzictwo tradycji 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty z lat 1919 - 1939 i 16 Dywizji Piechoty z lat 1944 - 1947. Patronem dywizji został król Polski Kazimierz Jagiellończyk. Był to również okres nadawania jednostkom nowych sztandarów. Od stycznia 1992 roku 16 PDZ weszła w podporządkowanie Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Najważniejszym wydarzeniem dla dywizji w roku 1993 było ćwiczenie pod kryptonimem "KLON- 93", które odbyło się w dniach 16 - 19 marca 1993 roku z powołaniem rezerw osobowych na poligonie Orzysz. Ćwiczenia obserwował i wizytował prezydent RP Lech Wałęsa, Minister Obrony Narodowej Janusz Onyszkiewicz oraz przedstawiciele najwyższych władz państwowych. W 1994 roku w ramach nowej struktury organizacyjnej 16 PDZ sformowane zostały między innymi:   9 Brygada Kawalerii Pancernej (powstała na bazie 27 pz. w Braniewie), 14 Brygada Zmechanizowana (sformowana na bazie 100 pz. w Elblągu), 16 Brygada Zmechanizowana (sformowana na bazie 43 Ośrodka Materiałowo - Technicznego w Morągu). 
     Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej z dnia 1 stycznia 1999 roku 16 PDZ ponownie weszła w skład Pomorskiego Okręgu Wojskowego. Rok 2000 to dalsze zmiany w strukturach organizacyjnych dywizji. Na podstawie rozkazu dowódcy Wojsk Lądowych z 15 czerwca 2000 roku z dniem 31 grudnia 2000 roku rozformowane zostały: 14 Brygada Zmechanizowana i 18 batalion rozpoznawczy w Elblągu, natomiast w skład dywizji weszły: 20 Brygada Zmechanizowana w Bartoszycach i 3 batalion rozpoznawczy w Giżycku.
     W 2001 roku w strukturach dywizji powstała 16 kompania chemiczna, a jesienią tego roku 16 PDZ weszła w podporządkowanie 1 Korpusu Zmechanizowanego. Należy wspomnieć, że w okresie powojennym w składzie 16 - tych dywizji funkcjonowało blisko 60 jednostek. Jedne kontynuowały tradycje swoich poprzedników, inne powstawały i przy zmianach organizacyjnych były rozformowywane. Przykładem bogatej historii i dziedziczenia tradycji był 1 Warszawski Pułk Czołgów sformowany w 1943 roku, przemianowany w 100 pułk zmechanizowany, a następnie w 14 Brygadę Zmechanizowaną, która ostatecznie w 2000 roku została rozformowana. Jednostki nosiły imię Bohaterów Westerplatte, kontynuując tradycje swoich poprzedniczek. Dzisiaj na kartach historii znajdujemy takie nazwy jak 60 Kaszubski Pułk Czołgów Średnich, 64 i 55 Pułk Zmechanizowany czy też 4 Dywizjon Artylerii. 
     
     Szczegółowy program uroczystości 97. rocznicy powstania 16 PDZ 
     
godz. 15 – uroczysta msza święta w intencji Ojczyzny i żołnierzy 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, którą odprawi biskup elbląski Jacek Jezierski (katedra św. Mikołaja w Elblągu);
     godz. 17 – uroczysty Apel z okazji 97. rocznicy powstania 16 PDZ (plac przed Ratuszem Staromiejskim), w programie uroczystości m. in. defilada pododdziałów, pokaz musztry paradnej oraz występ Orkiestry Wojskowej z Elbląga;
     godz. 11 – 19 – festyn dla mieszkańców Elbląga i regionu, a w tym między innymi – prezentacja i promocja miast garnizonowych, w których stacjonują nasze jednostki (prezentacja dorobku kulturalnego – występy zespołów i ośrodków kultury, pokazy sprzętu wojskowego, koncert Orkiestry Wojskowej z Elbląga, pokazy działania pododdziałów rozpoznawczych i ogólnowojskowych, zawody, konkursy i zabawy dla dzieci i młodzieży oraz wiele innych atrakcji, rozrywki i dobrej żołnierskiej zabawy). Wszystko to na Starym Mieście w Elblągu, przy Bramie Targowej.
     
     W związku z planowanymi uroczystymi obchodami Święta 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej informujemy o utrudnieniach i ograniczeniach w ruchu drogowym na terenie Starego Miasta w Elblągu, Utrudnienia będą występowały 15 września w godz. 10 – 12 oraz w 16 września w godz. 15 – 19. Za utrudnienia serdecznie przepraszamy.
     

mjr Zbigniew Tuszyński, 16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana
 
(źródło portel.pl)